با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات، حامیان شهرکنشینی در کرانه باختری به دنبال تحقق رویای خود برای اعمال حاکمیت بر این منطقه هستند. فلسطینیها این منطقه را قلب دولت آینده خود میدانند.
از زمان بازگشت بنیامین نتانیاهو به رهبری یک ائتلاف ملیگرای راستگرا، فعالیتهای شهرکسازی اسرائیل به طرز چشمگیری افزایش یافته است. این افزایش با خشونتهای فزایندهای از سوی شهرکنشینان همراه بوده که منجر به تحریمهای ایالات متحده شده است.
بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز در هفتههای اخیر، پرچمهای اسرائیل در تپههای مورد ادعای برخی از شهرکنشینان در دره اردن به اهتزاز درآمده است. این موضوع نگرانیهایی را در میان فلسطینیها درباره کنترل بیشتر این مناطق ایجاد کرده است.
برخی از شهرکنشینان پیش از انتخابات برای پیروزی ترامپ دعا کرده بودند. یسرائیل مداد، فعال و نویسندهای که از ادغام کرانه باختری حمایت میکند، گفت: "ما امیدهای زیادی داریم و تا حدی خوشبین هستیم."
شهرکنشینان همچنین از نامزدی ترامپ برای تعدادی از مقامات شناختهشده به خاطر دیدگاههای پرو-اسرائیلی استقبال کردهاند. مایک هاكابی، سفیر سابق، گفته است که کرانه باختری تحت اشغال نیست و ترجیح میدهد به جای "شهرکها" از اصطلاح "جوامع" استفاده کند.
در ماههای اخیر، وزرای دولت اسرائیل و حامیان شهرکنشینی که ارتباطاتی با راست مسیحی ایالات متحده برقرار کردهاند، ایده "بازگرداندن حاکمیت" بر کرانه باختری را در اظهارات عمومی خود مطرح کردهاند. دولت نتانیاهو هنوز هیچ تصمیم رسمی درباره این موضوع اعلام نکرده است.
این احتمال وجود ندارد که ترامپ حمایت خود را از حرکتی که ممکن است جاهطلبی استراتژیک واشنگتن برای توافقی وسیعتر تحت توافقات ابراهیم را به خطر بیندازد، اعلام کند.
دنیس راس، مذاکرهکننده سابق خاورمیانه، در این بارە گفتە است: "تمایل ترامپ برای گسترش توافق ابراهیم اولویت بالایی خواهد داشت."
او افزودە است: "هیچ راهی وجود ندارد که سعودیها جدی به پیوستن بە آن فکر کنند، اگر اسرائیل رسماً کرانه باختری را ضمیمه کند."
ضمیمه کردن کرانه باختری هرگونه امید به راه حل دو دولتی را که ایجاد یک فلسطین مستقل را هدف قرار میدهد، دفن خواهد کرد و همچنین تلاشها برای حل بیش از یک سال جنگ در غزه را پیچیدهتر خواهد کرد.
در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ، او سفارت ایالات متحده را به اورشلیم منتقل کرد و موضع دیرینه واشنگتن مبنی بر غیرقانونی بودن شهرکها را پایان داد. اما در سال ۲۰۲۰، طرح او برای ایجاد یک دولت فلسطینی ناقص در مرزهای موجود تلاشهای نتانیاهو برای حاکمیت اسرائیل بر این منطقه را مختل کرد.
وزیر دارایی اسرائیل، بزلل اسموتریچ، یکی از برجستهترین وزرای حامی شهرکنشینی در دولت کنونی، هفته گذشته گفت امیدوار است که اسرائیل بتواند تا سال آینده کرانه باختری را با حمایت دولت ترامپ ضمیمه کند.
یسرائیل گانتس، رئیس شورای یشع (یک گروه چتر برای شهرداریهای یهودی کرانه باختری) نیز در مصاحبهای گفت امیدوار است که دولت ترامپ اجازه دهد دولت اسرائیل پیش برود.
شهرک شیلوی واقع در مرکز کرانه باختری و نزدیک به جاده ۶۰ قرار دارد که مسیر اصلی ارتباطی بین اورشلیم و مناطق فلسطینی است. بشار القاروتی، فعال فلسطینی از روستای قاریوت نزدیک شیلوی گفت که گسترش این شهرک باعث محاصره روستاهای فلسطینی شده است. گزارشها نشان میدهد که ساخت و سازهای غیرقانونی توسط شهرکنشینان بدون انتظار برای مدارک رسمی از سوی دولت اسرائیل افزایش یافته است. این روند نه تنها توسط فعالان فلسطینی بلکه همچنین توسط گروههای فعال اسرائیلی مانند "صلح اکنون" مورد تأیید قرار گرفته است.
کرانه باختری که بسیاری در اسرائیل آن را یهودا و سامره مینامند، منطقهای به شکل کلیه است که حدود ۱۰۰ کیلومتر طول و ۵۰ کیلومتر عرض دارد و از زمان اشغال آن توسط اسرائیل در جنگ ۱۹۶۷ خاورمیانه، مرکز مناقشه اسرائیلی-فلسطینی بوده است.
اکثر کشورها این منطقه را سرزمین اشغالی میدانند و ساخت شهرکها را غیرقانونی تلقی میکنند؛ موضعی که توسط دیوان عالی سازمان ملل نیز تأیید شده است.
توسعه شهرکها در کرانه باختری پس از توافقات صلح اسلو در ۳۰ سال پیش به طرز چشمگیری افزایش یافته است. مداد گفت: "حتی اگر بیزانتینیها، رومیها، مملوکها و عثمانیها بر آن حکومت کرده باشند، این سرزمین ماست."
در سال ۲۰۲۳، ساخت و سازهای مربوط به شهرکها به بالاترین سطح خود رسید و انتقادات دولت بایدن هیچ تاثیری بر توقف آن نداشته است. همزمان خشونتهای شهرکنشینان علیه فلسطینیها افزایش یافته و منجر به محکومیت بینالمللی شده است.
از زمان تشکیل دولت راستگرای نتانیاهو، اقدامات متعددی برای تثبیت موقعیت اسرائیل در کرانه باختری انجام شده است. اسموتریچ اخیراً اعلام کرد که ۲۰۲۵ سال حاکمیت اسرائیل بر یهودا و سامره خواهد بود.
با توجه به ترکیب کنونی دولت اسرائیل و حمایت قوی از توسعه شهرکها، بسیاری نگرانند که اقدامات ضمیمه کردن یا گسترش بیشتر شهرکها ممکن است تحت ریاست جمهوری ترامپ تسریع شود.