صباحت تونجل، سیاست‌مدار و فمنیست زندانی کُرد، در حالی کە دورە محکومیت خود را سپری می‌کند، روز سەشنبە ۱۵ اسفندماه (۵ مارس) بار دیگر در دادگاه آنکارا حاضر شد و در مورد ؛پرونده کوبانی؛ از خود دفاع کرد.
صباحت تونجل با بیان اینکه رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان نقش بسزایی در حل مسئله کوردها دارد و باید انزوا تحمیلی بر ایشان هرچه زودتر پایان یابد، گفت: «این مشکل را نمی‌توان به اقبال دولت واگذار کرد، صلح کار جامعه است.»
در سال ۲۰۱۴ و در اوج حملات گروه داعش بە کوبانی، اعتراضات گستردەای در شهرهای شمال کردستان علیە همکاریهای رژیم ترکیە با این گروه اسلامگرای تندرو برگزار شد. در آن اعتراضات کە چند شبانە روز ادامە داشت، بیش چهل شهروند کرد بە دست نیروهای امنیتی ترکیە بە قتل رسیدند.
دستگاه قضایی ترکیە چند سال بعد، با گشایش پروندەای کە بە بە پروندە کوبانی معروف شد، مسئولان ه.د.پ و دهها فعال سیاسی و مدنی کرد را بە تحریک شهروندان و اقدام علیە امنیت ملی ترکیە متهم کرد. محاکمە فعالان کورد متهم شدە در این پروندە همچنان ادامە دارد.
در جلسه اخیر دادگاه، صباحت تونجل، رئیس‌مشترک سابق حزب مناطق دموکراتیک (د.ب.پ) از خود دفاع کرد. تونجل همچنین به دفاع از خود در پرونده‌ای که در ملاتیه برای او باز شده بود و با پرونده موسوم به «پرونده کوبانی» ادغام شده است، به دفاع از خود پرداخت.
"همه دوستان ما بە خاطر فعالیت‌شان دادگاهی می‌شوند"
تونجل سخنان خود را با گرامیداشت ۸ مارس، روز جهانی زن آغاز کرد و گفت: «ما در حال مدیریت یک روند دشوار هستیم و آزادی بدون هزینه به دست نخواهد آمد. من در نهمین روز اعتصاب غذا هستم. ممکن است کمی مشکل داشته باشم. اگر اذیت شدم از شما درخواست یک وقفه‌ی کوتاه خواهم کرد. قبل از دفاع از خودم می‌خواهم چندین نکته در مورد ۸ مارس بگویم. تمام رفقای زن در اینجا بخاطر فعالیت‌هایشان در حوزه حقوق زنان دادگاهی و محکوم شده‌اند. زیرا ما برای جنبش دموکراتیک و آزاد زنان فعالیت کردیم و به خشونت علیه زنان "نه" گفتیم. در روز ۸ مارس به خیابان‌ها آمدیم و فریاد صلح و آشتی سر دادیم. برای ترکیه شرم‌آور است که این فعالیت‌ها موضوع محاکمه شده‌اند. ما همیشه از مبارزات زنان حمایت کرده و خواهیم کرد.»
مخاطب من قدرت سیاسی است
صباحت تونجل ادامه داد: «بگذارید حزب عدالت و توسعه(آ.ک.پ) بیاید و روبروی ما بنشیند. ما محاکمه می‌شویم چون در حال سیاست‌ورزی هستیم. شما قبول نکردید که بروید. تا زمانی که به اسم حزب عدالت و توسعه و حزب حرکت ملی و ائتلاف جمهور آنجا نشسته‌اید، مجبور هستید که گوش فرا دهید. اساسا مخاطب من قدرت سیاسی است.»
تونجل با اشارە بە اینکە مردم نمی‌خواهند تحت فشار بر آنها حکومت شود، افزود: آنها نمی‌خواهند رنج‌شان دزدیده شود و زیر فشار و سرکوب زندگی کنند. ببینید ما در قرن بیست‌ویکم هستیم، اما مردان همچنان در مورد شیوه‌ی زندگی زنان تصمیم می‌گیرند. ما هم می‌خواهیم از طریق مکانیزم «ریاست‌مشترک»، زنان در تمام فرآیندهای تصمیم‌گیری و اجرا مشارکت داشته باشند. این به برکت مبارزات تاریخی زنان است. این روند خود به خودی به وجود نیامده و اتفاق نیوفتاده است. مردم باید از مبارزات انجام شده برای ۸ مارس صحبت کنند. نتیجه مبارزه چیست. این بسیار مهم است.»
"ما می‌خواهیم این ذهنیت پنج هزار ساله مردسالار را که زنان را به بردگی وا داشته و آنها را نادیده می‌گیرد، تغییر دهیم. ما برای این مهم مبارزه می‌کنیم، بنابراین مبارزه‌ای تاریخی است. ما به چرایی دشمنی مردان با زنان آگاهیم، زیرا آنها نمی‌خواهند قدرت و فرصت‌های خود در زندگی را با کسی شریک شوند. مشکل تنها آزادی زن نیست، آزادی مردان هم بخشی از این مشکل است."
آنها به کشتن زنان مشروعیت می‌بخشند
صباحت تونجل در بخش دیگری از دفاعیاتش بە حملات روزافزون دولت علیە زنان، بویژە فعالان زن کورد اشارە کرد و گفت: "اجازه دهید برخی از رویکردهای دولت علیه زنان کورد را توضیح دهم. ناگیهان آکارسل، فمینیست کورد در روز ۴ اکتبر ۲۰۲۲ در شهر سلیمانیه در اقلیم کوردستان به قتل رسید. آکارسل یکی از اعضای مرکز تحقیقات ژنولوژی و سردبیر مجله ژنولوژی بود. روزنامه‌نگار بود. دولت زنان را تحت تعقیب قرار می‌دهد. به بهانه «مبارزه» کشتن زنان را مشروعیت می‌بخشد. ما این وضعیت را قبول نمی‌کنیم و شما هم ما را بازداشت می‌کنید. هر روز در عملیات‌هایی زنان را بازداشت می‌کنید. اما زنان خود را سازماندهی می‌کنند و به مبارزه ادامه می‌دهند. دولت سرکوبگر، خشونت‌گرا و متجاوز است. بنابراین این دولت باید تغییر کند. سیستم قضایی باید تغییر کند. ذهنیت پلیسی و ارتشی باید تغییر کند. تا زمانی که این تغییرات محقق نشود وضعیت زنان تغییر نخواهد کرد."
رئیس مشترک سابق د.ب.پ ادامە داد: "نگاه کنید که الان زنان فلسطینی به قتل می‌رسند. از ۷ اکتبر تا به امروز بیش از ۳۰ هزار نفر کشته شدند که بیشتر آنها زنان و کودکان هستند. زنان مورد آزار و اذیت و تجاوز قرار گرفته و مجبور به کوچ می‌شوند. آیا این مشکل همه ما نیست؟ این وضعیت نه تنها فلسطین بلکه کل جهان را در بر می‌گیرد. انقلاب روژآوا نه تنها بر آن منطقه بلکه بر کل جهان تاثیر می‌گذارد. قیام اخیر در ایران بر همه‌ی جهان تاثیر می‌گذارد."
"اکنون این خشونت دولت-مرد را با یک مثال عینی توضیح خواهم داد. نمونه‌های ما زنان کورد بسیار است. در جنگ‌ها بدن زنان به عنوان میدان جنگ نگریسته می‌شود. زنان مورد تجاوز قرار می‌گیرند و این به عنوان راهی برای تنبیه جامعه، توسط دولت و نظام مسلط مردانه، تلقی می‌شود. مسئله جنگ فلسطین و اسرائیل را نباید اینگونه دید؟ مردم را برهنه کرده و از آنها عکس گرفتند. همه علیه این اقدام موضع گرفتند. ترکیه هم دقیقا این کارها را انجام می‌دهد. کسانی که می‌خواهند مسئله کُردها را از طریق جنگ حل کنند، از تجاوز به زنان کُرد به عنوان یک روش شکنجه و انتقام استفاده کردند. هنوز هم اینکار را می‌کنند و تا الان هم برای این اقدامات مورد بازخواست قرار نگرفتند."
مرحله خودمدیریتی
تونجل با اعلام اینکە دوستان و هم‌حزبی‌های او غالبا بە دلیل "سخنرانی‌هایشان در فرایند خودمدیریتی دادگاهی می‌شوند، گفت: "ما از دولت انتقاد کردیم و گفتیم شما در داخل مرزهای خود مردم را بمباران کرده و به قتل می‌رسانید. این وضعیت غیرقابل قبول است. این مردم مشکلاتی دارند. مخالف شما هستند. بیایید با گفتگو آن را حل کنیم. رجب طیب اردوغان می‌گوید؛« جنگ هم اخلاق خود را دارد». درست است، اخلاق جنگ هم وجود دارد. اما چون ما گفتیم: «بگذار کسی شریک این جنایت نشود، حزب عدالت و توسعه باید از سیاست‌های تحمیل جنگ و دشمنی با کوردها دست بردارد»، به همین دلیل امروز محاکمه می‌شویم.
در ادامه صباحت تونجل، سخنانش را چنین ادامه داد: من می‌خواهم چند نکته درباره این روند بیان کنم. در شهر جزیره بیش از ۱۰۰ جوان کورد زنده زنده سوزانده شدند. همه آنها دانشجو بودند. آیا این افراد خانواده و کس و کاری ندارند؟ ببینید، برای هیچکدام دادگاهی برگزار نشد. دولت عاملان اینکار را مورد بازخواست قرار نداد. چرا؟ چون دولت این دانشجویان را به عنوان «تروریست» می‌دید. هنگامی که این جوانان می‌خواستند از زیرزمین خارج شوند زنده زنده سوزانده شده و به قتل رسیدند. در این کشور جنایت علیه بشریت انجام شده است. اکنون می‌خواهید من بعنوان مدافع حقوق زنان و حقوق بشر این جنایات را نادیده بگیرم؟ من این حقایق را به زبان آوردن به همین خاطر امروز دادگاهی می‌شوم. ممکن است شما من را محاکمه کنید اما من این حقایق را همیشه بازگو خواهم کرد."
در پایان، دادگاه تصمیم گرفت که در روزهای ۲۷ و ۲۸ اسفند جلسه‌ای برای اظهارات نهایی صباحت تونجل تشکیل شود.