روسیه یکی از کشورهایی است کە بیشترین کلاهک‌های هستەای را در اختیار دارد. کرملین در سال‌های گذشتە و الخصوص پس از آغاز تهاجمش بە اوکراین بارها غرب را تهدید کردە کە در صورت "تهدید تمامیت ارضی‌اش" عبای از بەکارگیری سلاح‌های هستەای ندارد. در روزهای گذشتە اوکراین برای اولین‌بار با حملە موشکی بە اهدافی در شبه‌جزیرە کریمە حملە کرد و حال روسیە می‌گوید کە بازنگری دکترین هستەای خود را آغاز کردە است.

نیروهای مسلح اوکراین در جنگ علیه روسیه، تماما وابستە بە کمک‌های غرب هستند. کمک‌های غرب اگرچه بسیار سخاوتمندانە بودەاند، اما با شروط و مرزبندی‌های خاص همراه بودەاند. برای مثال آمریکا و کشورهای اروپای کە پیوستە اوکراین را تجهیز می‌کنند، تا چندی پیش بە اوکراین اجازه می‌دادند کە از این سلاح‌ها علیه روسیه تنها در مناطق اشغالی استفادە کند.

اما در ماه‌های گذشتە ولودمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین کارزارهای زیادی را رهبری کرد و بارها از غرب خواست کە بە کشورش اجازه استفادە از این سلاح‌ها علیه "خاک روسیه" را بدهند. سرانجام آمریکا و اروپا بە صورت محدود این اجازه را صادر کردند. در واکنش روسیه گفت کە اگر این اتفاق بیفتد، این کشور نیز کشورهای ضد ناتو را تسلیح می‌کند.

اولین حملە بە شبه جزیرە کریمە

شبه جزیرە کریمە کە در سال ۲۰۱۴ توسط روسیه اشغال شد، در جنگ این کشور علیه اوکراین بە دلیل موقعیت جغرافیایی اهمیت ویژەای پیدا کردە است. کریمە محل استقرار ناوگان دریایی دریای سیاه روسیه و همچنین تعدادی پایگاه هوایی است کە از آن‌ها علیه اوکراین استفادە می‌شود. از این رو اوکراین در ماه‌های گذشتە تلاش کردە کە مجوز حملە بە این منطقه را کسب کند. هدف اصلی تخریب پلی است کە کریمە را بە سرزمین اصلی روسیه متصل می‌کند.

روز دوم تیر (۲۳ ژوئن) نیروهای مسلح اوکراین دست‌کم در دو مورد بە اهدافی در شبه‌جزیرە کریمە حملە موشکی کردند. بر اساس اعلام مقامات روسیه در اثر این حملات دست‌کم ۴ نفر از جملە دو کودک کشتە‌شدەاند و ۱۵۱ نفر نیز زخمی‌شدەاند.

اوکراین در تخریب پل کریمە ناموفق بود. اما تمام ماجرا بە اینجا ختم نشد و این حملە روسیه را بە شدت خشمگین کردە است. اما چرا؟

وزارت دفاع روسیه مدعی شدە کە اوکراین حملە به کریمه را با کمک نیروهای آمریکایی و با استفاده از داده‌های ماهواره‌های جاسوسی ایالات متحده انجام دادە است.

این وزارتخانه همچنین در یک بیانیە، در واکنش بە این حملە گفتە است: «مسئولیت حمله موشکی عمدی به غیرنظامیان بیش از هرکس بر عهده واشنگتن است، چون اوکراین را تسلیح می‌کند».

وزارت فاع روسیه می‌گوید اوکراین در این حملە از موشک‌های ATACMS ساخت ایالات متحده آمریکا استفادە کردە است.

بە گفتە این وزارتخانه، اوکراین پنج موشک مجهز به کلاهک خوشه‌ای را از طریق سامانه موشکی ATACMS آمریکا بە سوی کریمە شلیک کردە کە سامانه‌های پدافند هوایی روسیه موفق بە رهگیری چهار فروند از آن‌ها شدەاند ولی قطعات موشک پنجم بر یک منطقه مسکونی فرود آمد و تعدادی مجروح و زخمی بر جا گذاشته است.

واکنش روسیه بە این حملە چه بود؟

در واکنش بە این حملە دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین روز دوشنبه چهارم تیر (۲۴ ژوئن)، در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرد کە مسکو بازنگری دکترین هستەای خود و تطبیق آن با واقعیات جدید عرصه بین‌الملل را آغاز کردە است. او آغاز این روند را در راستای تمهیدات پوتین خوانده است.

رئیس‌جمهوری روسیه، روز شنبه دوم تیر در جمع شماری از فارغ التحصیلان موسسات آموزش عالی نظامی در مسکو گفتە بود کە "برنامەهای سه‌گانه هستەای باید توسعە یابند و بە زودی در همین راستا برنامەهایی اعلام خواهند شد."

منظور از سه‌گانە هستەای در ساختار دفاعی روسیه،قوای هسته‌ای این کشور در سه عرصه است: موشک‌های هسته‌ای زمین بە هوا، زیردریایی‌های مجهز به موشک هسته‌ای و هواپیماهای استراتژیک با بمب‌های هسته‌ای.

در همین حال وزارت خارجه روسیه روز دوشنبه سفیر ایالات متحده در مسکو را احضار کرد. بر ا‌ساس اعلام وزارت خارجه روسیه بە سفیر آمریکا اعلام شدە کە مسکو، کیف و واشنگتن را مسئول حمله موشکی مرگبار به کریمە می‌داند.

دقیقا مشخص نیست کە روسیه چه سیاست جدیدی اتخاذ می‌کند و دکترین سیاسی خود را چگونه باز تعریف خواهد کرد، اما مشخص است کە اجازه غرب بە اوکراین برای استفادە از سلاح‌ها ارسالی علیه خاک روسیه، روابط روسیه و غرب را تیرەتر خواهد کرد. تیرگی این روابط تنها بە اوکراین ختم نخواهد شد. تنش‌ها همین حالا هم در آمریکای لاتین، قارە آفریقا و خاورمیانه بالاگرفتەاند و مشخص نیست کە قربانی بعدی این زورآزمایی‌های غرب با روسیه کدام کشور خواهد بود.