گزارش تحقیقی بلومبرگ؛ نقش کلیدی فرزند مشاور عالی خامنەای در شبکه پیچیده دور زدن تحریمهای نفتی
خبرگزاری معتبر بلومبرگ روز جمعه ۹ شهریور در گزارشی تحلیلی و مفصل منتشر کرد که پرده از جزئیات عملیات پیچیده فروش نفت تحریمشده جمهوری اسلامی ایران برداشته و نقش محوری حسین شمخانی، فرزند دریابان علی شمخانی (مشاور عالی آیتالله علی خامنهای، رهبر عالی جمهوری اسلامی) را در این شبکه گسترده بینالمللی آشکار میسازد.
این گزارش تحقیقی که حاصل ماهها پژوهش و مصاحبه با بیش از دوازده منبع مطلع است، نشان میدهد که شرکت "میلاووس" مستقر در امارات متحده عربی، تحت هدایت تاجری کاریزماتیک معروف به "هکتور" - که بلومبرگ او را حسین شمخانی معرفی میکند - به یکی از بازیگران اصلی در توزیع نفت خام و فرآوردههای نفتی ایران در بازارهای جهانی انرژی تبدیل شده است.
براساس اظهارات منابع آگاه که به دلیل حساسیت موضوع خواستار عدم افشای هویتشان شدهاند، شرکت میلاووس با بهرهگیری از شبکهای پیچیده از واسطهها و تکنیکهای پیشرفته پنهانکاری، موفق شده است میلیاردها دلار از فروش محمولههای نفتی ایران و روسیه - دو کشور تحت تحریمهای شدید بینالمللی - کسب درآمد کند.
حسین شمخانی، که در محافل تجاری با نام مستعار "هکتور" شناخته میشود، نقشی کلیدی در هماهنگسازی فروش بخش قابل توجهی از نفت خام و محصولات پتروشیمی ایران و روسیه به مشتریان در سراسر جهان ایفا میکند. منابع آگاه اظهار داشتهاند که وی همچنین در زمینه تجارت فرآوردههای نفتی کشورهای غیر تحریمی نیز فعال است و در مواردی با استفاده از تکنیکهای پیچیده اختلاط نفت خام، منشأ اصلی محمولهها را از دید خریداران پنهان میکند.
این گزارش جامع که بر پایه اسناد محرمانه، مدارک مالی و مصاحبههای اختصاصی با منابع داخلی و خارجی تدوین شده، همچنین نشاندهنده تعمیق روابط استراتژیک میان تهران و مسکو در راستای مقابله با تحریمهای فزاینده قدرتهای جهانی علیه هر دو کشور است.
بلومبرگ در ادامه به چالشهای پیش روی ایالات متحده آمریکا در محدودسازی این تجارت غیرقانونی اشاره میکند. تحلیلگران معتقدند که اعمال محدودیتهای بیشتر بر صادرات نفت ایران و روسیه میتواند منجر به افزایش قابل توجه قیمتهای جهانی نفت شود - موضوعی که با توجه به نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر ۲۰۲۴، حساسیتهای سیاسی خاصی را برمیانگیزد.
علیرغم تلاشهای گسترده آمریکا برای محدودسازی فروش نفت ایران و روسیه، برخی کشورها از جمله امارات متحده عربی و چین همچنان از این محدودیتها مستثنی هستند. نکته قابل توجه آن است که حسین شمخانی تاکنون در فهرست تحریمهای آمریکا قرار نگرفته و قوانین امارات متحده عربی نیز محدودیتی برای تجارت نفت خام ایران یا روسیه ایجاد نمیکند.
در تکمیل این گزارش، سازمان "اتحاد علیه ایران هستهای" پنجشنبه ١١ مرداد گزارش تحلیلی خود از وضعیت انتقال نفت ایران توسط نفتکشها در ماه ژوئیه را منتشر کرد. این گزارش با جزئیات دقیق نشان میدهد که چگونه نفت تحریمشده ایران با استفاده از نفتکشهایی با پرچم کشورهای ثالث به نقاط مختلف جهان حمل میشود.
براساس یافتههای این سازمان، از ابتدای سال جاری، پاناما در اقدامی قابل توجه، ۱۰۹ کشتی را که در انتقال نفت تحریمشده ایران مشارکت داشتند، از فهرست نفتکشهای ثبت شده خود حذف کرده است. این اقدام در راستای کارزار جهانی مقابله با قاچاق نفت ایران صورت گرفته است.
در مقابل، "جزایر کوک"، کشوری کوچک در اقیانوس آرام جنوبی با جمعیتی حدود ۱۵ هزار نفر، به طور غیرمنتظرهای به یکی از بازیگران کلیدی در این عرصه تبدیل شده است. این کشور در سال جاری میلادی با ثبت حدود ۳۵ نفتکش درگیر در انتقال نفت ایران و اعطای پرچم خود به آنها، بیشترین مشارکت را در این زمینه داشته است.
سازمان اتحاد علیه ایران هستهای تأکید میکند که دسترسی آسان به پرچم کشورهایی مانند جزایر کوک، عنصری حیاتی در تجارت غیرقانونی نفت جمهوری اسلامی محسوب میشود. این امر به تهران امکان میدهد تا علیرغم تحریمهای بینالمللی، روزانه نزدیک به دو میلیون بشکه نفت صادر کند، که بخش عمده آن به مقصد چین - بزرگترین خریدار نفت خام ایران - ارسال میشود.
این گزارشهای تحلیلی و افشاگرانه، پیچیدگیهای ژئوپلیتیک انرژی و چالشهای اعمال تحریمهای بینالمللی را به خوبی نمایان میسازد و سؤالات جدی درباره اثربخشی رژیم تحریمها و نقش بازیگران منطقهای در تداوم این وضعیت مطرح میکند.