جریان آب شیرین به دریای ایرمینگر در جنوب شرقی گرینلند، بیشترین تأثیر را بر تضعیف گردش واژگونی مریدین اطلس (AMOC) دارد که نقش مهمی در تنظیم اقلیم جهانی ایفا میکند. با ادامه گرم شدن کره زمین و ذوب یخچالهای طبیعی، ورود آب شیرین به این منطقه افزایش خواهد یافت که میتواند پیامدهای جدی برای اقلیم جهانی داشته باشد.
گردش واژگونی مریدین اطلس (AMOC) یک سیستم جریان اقیانوسی عظیم است که آب گرم را از مناطق گرمسیری به سمت شمال و آب سرد را در اعماق اقیانوس به سمت جنوب حرکت میدهد. این جریان نقش حیاتی در توزیع گرما و تنظیم آب و هوای کره زمین، به ویژه در اروپای غربی و شمالی ایفا میکند.
پژوهش جدیدی که توسط محققان مؤسسه آلفرد وگنر در آلمان انجام شده، نشان میدهد که دریای ایرمینگر در جنوب شرقی گرینلند، نقطهای بسیار حساس برای این سیستم جریان است.
دکتر کیون ما، پژوهشگر اصلی این مطالعه، توضیح میدهد: "ورود آب شیرین به این منطقه نه تنها مستقیماً مانع تشکیل آب عمیق میشود - که برای حفظ قدرت AMOC ضروری است - بلکه الگوهای گردش جوی را نیز تغییر میدهد."
این گروه پژوهشی با استفاده از یک مدل اقلیمی پیشرفته (AWI-CM3)، تأثیر افزایش ورود آب شیرین به چهار منطقه مختلف اقیانوس اطلس شمالی را شبیهسازی کردند. نتایج نشان داد که دریای ایرمینگر بیشترین تأثیر را بر AMOC دارد و واکنشهای اقلیمی قویتری را نیز ایجاد میکند.
کاهش تشکیل آب عمیق در این منطقه میتواند منجر به سرد شدن گسترده در نیمکره شمالی و گسترش یخ دریای قطب شمال شود، زیرا آب گرم از جنوب به این مناطق نمیرسد. پژوهشگران هشدار میدهند که با ادامه گرم شدن کره زمین و ذوب بیشتر یخچالهای طبیعی گرینلند، ورود آب شیرین به دریای ایرمینگر افزایش خواهد یافت که میتواند AMOC را بیشتر تضعیف کند.
این مطالعه که در مجله معتبر "Science Advances" منتشر شده، بر اهمیت نظارت دقیقتر بر دریای ایرمینگر تأکید میکند. پژوهشگران پیشنهاد میکنند که مطالعات مشاهدهای و مدلسازی برای این منطقه باید گسترش یابد تا پیشبینیهای دقیقتری از تغییرات AMOC امکانپذیر شود.
AMOC بخشی از سیستم گستردهتر گردش ترموهالین جهانی است که جریانهای اصلی اقیانوسی را شامل میشود. این سیستم نقش حیاتی در توزیع گرما، مواد مغذی و اکسیژن در سراسر اقیانوسهای جهان دارد.
تغییرات در AMOC میتواند تأثیرات گستردهای بر الگوهای آب و هوایی، اکوسیستمهای دریایی و سطح دریا داشته باشد.
مطالعات پیشین نشان دادهاند که AMOC در حال حاضر ضعیفتر از هر زمان دیگری در 1000 سال گذشته است. گرم شدن کره زمین و ذوب یخهای قطبی دو عامل اصلی هستند که این سیستم را تهدید میکنند.
افزایش دمای سطح آب و ورود آب شیرین از ذوب یخها، چگالی آب را کاهش میدهد و مانع از فرو رفتن آن به اعماق اقیانوس میشود که برای حفظ چرخه AMOC ضروری است.
گرچه مدلهای اقلیمی تضعیف AMOC را برای کل قرن ٢١ پیشبینی میکنند، اما فروپاشی ناگهانی آن در این بازه زمانی نامحتمل به نظر میرسد.
با این حال، پیامدهای یک فروپاشی احتمالی AMOC میتواند بسیار شدید باشد. پژوهشی که سال گذشته در "Science Advances" منتشر شد، نشان داد که در صورت فروپاشی AMOC، میانگین دمای سالانه در برخی شهرهای اروپا میتواند طی ١٠٠ سال تا ۱۵ درجه سانتیگراد کاهش یابد.
اهمیت این پژوهش در آن است که نشان میدهد تغییرات در یک منطقه خاص - دریای ایرمینگر - میتواند تأثیر نامتناسبی بر کل سیستم AMOC داشته باشد. این یافتهها میتواند به بهبود مدلهای اقلیمی و پیشبینیهای دقیقتر از تغییرات آینده کمک کند. همچنین بر اهمیت اقدامات جهانی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و کند کردن روند گرمایش جهانی تأکید میکند.
در حالی که پیامدهای دقیق تضعیف یا فروپاشی احتمالی AMOC هنوز به طور کامل درک نشده است، این مطالعه نشان میدهد که حتی تغییرات کوچک در مناطق کلیدی مانند دریای ایرمینگر میتواند پیامدهای گستردهای برای اقلیم جهانی داشته باشد.
این یافتهها بر ضرورت نظارت دقیق بر این مناطق و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه برای حفاظت از سیستمهای اقلیمی حیاتی تأکید میکند.