هەواڵ

ڕاگەیەندراوی کەنەکە لەبارەی پیلانگێڕی و هێرشەکانی ڕژیمی تورکیا بۆسەر باشووری کوردستان و عێراق

كۆنگرەی نەتەوەیی كوردستان،کەنەکە، لە بارەی پیلان و هێرشەكانی دەوڵەتی داگیركەری تورکیا لە هەرێمی كوردستان و عێراق ڕگەیاندراوێكی بڵاو كردەوە. لە ڕاگەیاندراوەكەی کەنەکەدا لە ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە کە ئەردۆغان بۆ ئەوەی خۆی لە دەسەڵاتدا بهێڵێتەوە، شەڕێكی نوێ دژ بە كورد هەڵدەگیرسێنێت. کەنەکە بەبیری هێناوەتەوە کە ئەردۆغان هەر لەو چوارچێوەدا پێش ئەوەی سەردانی عێراق بکات، گوشارێکی زۆری خستبووە سەر ئەو وڵاتە بۆ ئەوەی گڵۆپی سەوز بۆ داگیركردنی چەندین ناوچەى هەرێمی كوردستان و فراوانكردنی داگیركەرییەكانی هەڵگیرسێنێت و هەماهەنگیی سەربازیی لەگەڵدا ئەنجام بدرێت.

لە ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە: "دەوڵەتی تورکیا ڕۆژێک پێش سەردانەكەی ئەردۆغان بۆ بەغدا هێرشی سەربازیی لە هەرێم ئەنجام دا، دەیەوێت پیشانی عێراق بدات، كە “من چیم بوێت، دەتوانم بیكەم”، هەروەها دەیەوێت دەسەڵاتی خۆی بسەپێنێت، چونكە ئەو عێراق وەک ویلایەتێكی عوسمانیی نوێ دەبینێت. ئەردۆغان دەیەوێت عێراق بكات بە هاوبەشی تاوانەكەی و ڕەوایەتی نێودەوڵەتی بداتە جەنگەكەی و بڵێت كە بە ڕەزامەندیی عێراق ئەنجام دەدرێت."

" یەكێک لەو كارتی گوشارانەی ئەردۆغان وەک هەڕەشە دژی عێراق بەكاری دەهێنێت، دۆسێیەی ئاوە، چونكە توركیا بەنداوەكان بۆ گرتنەوەی ئاوی ڕووباری فورات، كە سەرچاوەی ژیانیی ئاویی عێراقە بەكار دەهێنێت، هەروەها ئەردۆغان وەک ڕێگەچارەیەک بۆ دەربازبوون لە قەیرانی ئابووری دەیەوێت ڕێگەیەكی بازرگانی لە بەندەری فاوی بەسڕەوە بەناو ناوچە كوردییەكانی هەرێم و توركیادا بكاتەوە بۆ ئەورووپا."

لە بەشێکی تری ڕاگەیەندراوەکەی کەنەکەدا ئاماژە بە شکستی ئەردۆغنان و حیزبەکەی لە ناوخۆی تورکیا و هەروەها هۆکاری قەیرانی ئابووریی ئەو وڵاتە کراوە و هاتووە: "كورد و ئۆپۆزسیۆنی دیموكراتی لە میانی هەڵبژاردنەکانى شارەوانییەکانی تورکیا لە ٣١ـی مارسدا، ستپۆپێكی گەورەیان بە ئاكەپە و ئەردۆغان كرد و دووچاری شكستێكی گەورەیان كردەوە. ئەردۆغان، وەك هەر ڕژیمێكی دەسەڵاتدار پەیڕەوی لە سیاسەتێكی نێوخۆیی و دەرەكیی شەڕانگێز دژ بە كورد لە توركیا و سووریا و عێراق دەكات، ئەمەش هۆكاری هەڵئاوسانی ئابووری ساڵانەی توركیایە بە ڕێژەی ٦٨.٥٠٪."

کەنەکە سەردانی ئەردۆغان بۆ هەولێر پایتەختی هەرێمی كوردستان و بینینی سەرانی پەدەكەی وەک سیاسەتێکی چەواشەکانە ناو بردووە کە لە پلەی یەکەمدا "بە مەبەستی ئەوەی بەڕای گشتی بڵێت، هیچ كێشەیەكى لەگەڵ كورد دا نییە، ئەنجام دراوە"، تا بەمشێوە "نیاز و نیەتە ڕاستەقینەكەی لە هێرش بۆ سەر پەكەكەیە بشارێتەوە."

کەنەکە هۆشداریشی بە پەدەکە داوە کە لەوە زیاتر نەکەوێتە داوی سیاسەتەکانی دەوڵەتی تورکیاوە. لە ڕاگەیەندراوەکەدا اهاتووە: "كۆبوونەوەی ٢٢مینی گشتی كەنەكەدا لە بنەمای ماددەی چواری پەڕاوی ستراتیژی نەتەوەییدا دەڵێت: هەر جۆرە هەماهەنگییەکی هەر حزبێک یا هێزێكی كوردی لەگەڵ داگیركەران دژ بە بەرژوەندیی كورد، دەبێ لە ئاستی نەتەوییدا ئیدانە بكرێت، داوا لە پەدەكە دەكەین، هاوكاری و هەماهەنگییەكانیان لەگەڵ ڕژێمی توركیدا بوەستێنن."

"سیاسەتی دەرەوەی توركیا تادێت زیاتر سەرنجی دەخاتە سەر قووڵكردنەوەی ناكۆكییەكانی ناوچەكە، هەروەها سەرچاوەی ناسەقامگیری و ئاژاوەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستە، ئێمە لە كۆبوونەوەی گشتی ڕۆژانی ٢١-٢٢ نیساندا، پێشوازی لە خەباتی ڕەوای بەرەنگاری گەریلاكانی پەكەكەی دژ بە داگیركاری توركیامان كرد و داوامان لە هەموو هێزە كوردییەكان كرد، كە بە یەكگرتووی باشوور و ڕۆژئاواى كوردستان لە هێرشی توركیا بپارێزن."

کەنەکە لە کۆتایی ڕاگەیەندراوەکەدا داوای لە لە نەتەوە یەكگرتووەكان، یەكێتی ئەورووپا، كونسوڵی ئەورووپا و OSCE و ناتۆ کردووە، "داگیرکارییەکانى ئەردۆغان لەسەر حسابی قڕكردنی كورد بوەستێنن. چونکە كورد دوای ئەوە شكستی بە داعش هێنا، بووەتە سەرچاوەی ئاشتی و سەقامگیری لە ناوچەكەدا."

بڕۆ بۆ دوگمەی سەرەوە